Nếu như ở Việt Nam, bánh chưng bánh dày ngày Tết tượng trưng cho sự quy tụ giữa trời và đất, lòng biết ơn tổ tiên và một cuộc sống no ấm, đủ đầy thì ở một số quốc gia châu Á, họ cũng có những món ăn đặc trưng riêng cho ngày tết cổ truyền. Những món ăn đó không chỉ thể hiện nét văn hóa ẩm thực mà còn tượng trưng cho sự may mắn và mong ước của người dân để hướng tới một năm mới tốt đẹp hơn.
Cùng Bstyle điểm mặt những món ăn ngày Tết mang lại ý nghĩa may mắn ở một số quốc gia châu Á trong bài viết dưới đây nhé.
Trung Quốc
Cũng giống như Việt Nam, người Trung Quốc cũng xem Tết âm lịch cũng là ngày lễ quan trọng nhất trong năm, vì thế, văn hóa ẩm thực ngày Tết của quốc gia này cũng rất đa dạng. Trong dịp Tết cổ truyền, bữa tối đầu tiên trong năm mới chính là dịp để các thành viên trong gia đình quay quần đoàn tụ và cùng nhau ăn những món ăn mang ý nghĩa may mắn như cá, sủi cảo, bánh tổ…
Trong tiếng Trung, cá có phát âm gần giống với từ “dư” trong “dư thừa”, vì thế, người Trung Quốc quan niệm rằng, ăn cá đầu năm mới sẽ mang lại một cuộc sống ấm no, dư dả về tiền bạc trong năm mới. Bánh sủi cảo có hình dạng giống như quan tiền cũng được xem như lá bùa mang đến sự may mắn và thịnh vượng. Sủi cảo được làm từ gạo trắng và gạo nếp, với những người làm kinh doanh, họ cho rằng hai loại gạo này sẽ giúp sự nghiệp của họ trở nên hưng vượng.
Hàn Quốc
Năm mới của người Hàn Quốc sẽ không trọn vẹn nếu thiếu món Tteokguk (canh bánh gạo), trong ngày đầu năm mới, người dân xứ sở kim chi sẽ ăn món này để đánh dấu một năm cũ đã qua và mang lại may mắn cho năm mới.
Canh bánh gạo được chế biến với thành phần bột gạo, nước xương bò hầm, thịt bò. Miếng bánh gạo trắng được thái mỏng, vị thanh tượng trưng cho sự thanh khiết và trọn vẹn của vạn vật trên thế gian đầu năm mới, nên ngoài ý nghĩa may mắn, canh bánh gạo còn nói lên ước nguyện sức khỏe trường họ như được hấp thụ tinh hoa đất trời của người Hàn Quốc. Ngoài ra, trong bữa cơm đầu năm, người Hàn quốc cũng không thể quên uống rượu Balki Sool với mong muốn năm mới sẽ gặp nhiều may mắn.
Nhật Bản
Không giống như một số quốc gia châu Á khác, Nhật Bản đón Tết theo dương lịch. Tuy nhiên, ở Nhật vẫn có các nghi thức, phong tục, và đặc biệt, ẩm thực ngày Tết của Nhật Bản vẫn mang đậm bản sắc truyền thống khó quốc gia nào sánh kịp.
Món ăn chào năm mới của người dân đất nước mặt trời mọc không thể không nhắc đến bánh Kagamimochi. Theo cách làm truyền thống thì người ta sẽ hấp chín hỗn hợp gạo nếp cùng một chút đường cát, tiếp theo đó dùng chày giã nhuyễn ngay khi gạo còn nóng hổi để thu được một khối bột trắng ngần, dẻo mịn. Cuối cùng, tùy vào sở thích của mỗi gia đình mà khối bột này sẽ được nấu, bọc nhân hay nướng lên để cho ra các loại mochi khác nhau.
Mochi đã có từ rất lâu đời và là một món ăn không thể thiếu trong các dịp lễ tết, sum họp gia đình của người Nhật Bản. Vào những ngày đầu năm mới, mochi là một vật cúng thần linh không thể thiếu trong mỗi gia đình, nó tượng trưng cho ước nguyện một cuộc sống đầy may mắn, ấm no. Người ta cũng tin rằng, ăn bánh mochi vào những ngày đầu năm mới sẽ đem lại cho họ một năm dồi dào sức khỏe và trường thọ.
Ngoài ra, bàn tiệc ngày tết của người Nhật cũng không thể thiếu các món làm từ đậu đen, cá và hải sản. Ăn cá đầu năm theo cách nghĩ của người Nhật sẽ giúp đầu óc sáng suốt, thông minh và năng động hơn. Bên cạnh đó, món mì soba trên bàn tiệc của người Nhật cũng là món ăn tượng trưng cho may mắn, trường thọ.
Lào
Tết của người Lào thường bắt đầu vào tháng 4 dương lịch hàng năm, khi bầu trời xanh cao, nguồn nước ở các dòng sông lớn trở nên dồi dào, tượng trưng cho một năm mới đủ đầy, thịnh vượng. Trong ngày Tết truyền thống, người dân Lào, đặc biệt là giới kinh doanh thường chú trọng ăn các món có tên là Lạp. Theo ngôn ngữ của nước này, Lạp có nghĩa là lộc, nghĩa là món ăn sẽ mang sẽ mang đến tài lộc cho người thưởng thức.
Lạp được làm từ thịt gà hay thịt bò tươi, sau đó đem trộn với gia vị và thính, ăn kèm với cơm nếp. Trong mỗi gia đình, món Lạp thường được chế biến rất công phu, vì người Lào quan niệm món ăn mang lại may mắn trong ngày Tết nếu chế biến không ngon sẽ biến thành vận xui cho cả năm.
Theo văn hóa truyền thống của người Lào, Lạp được xem là linh hồn của dân tộc trong năm mới, chính vì thế, các gia đình nấu món Lạp không chỉ để thưởng thức mà còn để mang biếu tặng, như một cách mang tài lộc dồi dào đến với những người thân thiết của mình.
Ấn Độ
Người theo Ấn Độ giáo vào giới doanh nghiệp của nước này thường tổ chức đón năm mới vào ngày 25 tháng 10 hàng năm. Trong dịp đầu năm mới, người Ấn thường ăn những loại trái cây có vị đắng, họ quan niệm rằng, vị đắng sẽ mang lại nhiều may mắn khi tạm biệt năm cũ và bước qua năm mới.
Điều đặc biệt là gia vị đặc trưng của các món ăn ngày Tết thường được người Ấn nêm nếm gấp đôi ngày thường, vị cay sẽ thật cay còn bánh kẹo sẽ thật ngọt, họ tin rằng, những món ăn này sẽ đuổi được ma quỷ quấy quả họ trong việc làm ăn.
Trong ngày tết, các món ăn không thể thiếu của người Ấn Độ là sữa nóng, bánh xốp, bánh ngọt và socola. Ngoài ra, họ cũng thường uống trà pha sữa để cầu mong một năm mới ngọt ngào, suôn sẻ.
Việt Nam
Cũng tương tự như những quốc gia châu Á khác, văn hóa ẩm thực trong ngày Tết của người Việt cũng rất phong phú và cầu kì. Tuy nhiên, món ăn mang linh hồn ngày Tết của Việt Nam đó chính là bánh Chưng, bánh Tét. Hai loại bánh này có kết cấu giống nhau, bao gồm gạo nếp, đậu xanh và thịt mỡ nhưng hình dáng lại khác nhau, bánh chưng thường góp mặt trong mâm cơm ngày tết của người miền Bắc, còn bánh Tét là là đặc trưng của người miền Trung, miền Nam. Trong dịp Tết, người Việt gói 2 món bánh này để bày tỏ lòng biết ơn với gia tiên và là truyền thống đã tồn tại hàng nghìn năm tại nước Việt.
Trước kia, người Việt gìn giữ thói quen gói và nấu bánh chưng, bánh tét tại nhà. Quá trình nấu bánh mất nhiều thời gian, cả gia đình sẽ quây quần bên nồi bánh, vừa trông bánh, vừa hàn huyên tâm sự, ôn lại những kỉ niệm trong năm cũ và những mong ước cho năm mới. Ngày nay, nhịp sống hiện đại khiến nếp sinh hoạt đó bị hao mòn, nhiều gia đình không còn tự làm mà chọn mua sẵn. Mặc dầu vậy, trong bất cứ bàn thờ gia tiên nào ngày Tết cũng không thể thiếu 2 loại bánh này.