Đặc khu kinh tế là gì

Đặc khu kinh tế là mô hình phát triển kinh tế được nhiều quốc gia áp dụng. Vậy đặc khu kinh tế là gì? Cùng Bstyle tìm hiểu trong bài viết này nhé.

Đặc khu kinh tế là gì

Đặc khu kinh tế (tiếng Anh: Special Economic Zones – SEZ) là các khu vực kinh tế được thành lập trong một quốc gia với mục đích thu hút đầu tư trong và ngoài nước. bằng các biện pháp khuyến khích đặc biệt.

Thuật ngữ đặc khu kinh tế được sử dụng để nói về các khu vực kinh tế tại đó, các công ty không bị đánh thuế hoặc bị đánh thuế nhẹ nhằm khuyến khích hoạt động kinh tế.

Đặc khu kinh tế được xác định riêng bởi từng quốc gia. Theo Ngân hàng thế giới năm 2008, đặc khu kinh tế là “khu vực giới hạn về mặt địa lý, thường được đảm bảo về mặt vật lý (có rào chắn); có quản lý hoặc người điều hành, và được nhận các lợi ích dựa trên vị trí thực tế trong khu vực (lợi lích miễn thuế, thủ tục đơn giản hóa).

Các đặc khu kinh tế SEZ xuất hiện từ cuối những năm 1950 tại các nước công nghiệp. Đầu tiên là ở sân bay Shannon ở Clare, Ireland.

Tùy theo quốc gia, thuật ngữ đặc khu kinh tế có thể có những tên gọi khác nhau như:

• Khu thương mại tự do (FTZ)
• Khu chế xuất (EPZ)
• Khu kinh tế tự do (FZ)
• Khu công nghiệp (IE)
• Cảng tự do (Free ports)

Các biện pháp khuyến khích đặc biệt thường được áp dụng để thu hút đầu tư vào đặc khu kinh tế bao gồm:

• Tạo môi trường kinh doanh thuận lợi (miễn giảm thuế, đơn giản hóa thủ tục, chính sách linh hoạt về lao động).
• Cơ sở hạ tầng tiện lợi, điều kiện sống thật tốt cho những người làm việc trong khu vực này.
• Vị trí địa lý chiến lược ( gắn với cảng biển, cảng hàng không quốc tế, v.v..)
• Các hỗ trợ và ưu đãi khác.

Các lợi ích

Lợi thế chính của các đặc khu kinh tế (SEZ) có thể được tóm tắt là thúc đẩy công nghiệp hóa và tăng trưởng kinh tế thông qua tăng trưởng bền vững.

Mục tiêu của các đặc khu kinh tế bao gồm:

• Tạo ra việc làm
• Xúc tiến xuất khẩu hàng hóa, dịch vụ
• Phát triển cơ sở hạ tầng
• v.v.

So sánh đặc khu kinh tế & khu công nghiệp thông thường

Dưới đây là bảng so sánh sự khác biệt giữa đặc khu kinh tế và các khu kinh tế – công nghiệp thông thường.

Luật đặc khu kinh tế

Dự thảo luật đặc khu kinh tế do Bộ Kế hoạch và Đầu tư Việt Nam chủ trì xây dựng (gọi tắt là Dự thảo Luật Đặc Khu).

Dự thảo Luật Đặc khu đã được Chính phủ trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ học thứ 4 (tháng 10/2017), được tiếp thu chỉnh lí và trình tiếp vào kì họp thứ 5.

Tuy nhiên, ngày 9 tháng 6 năm 2018, Chính phủ Việt Nam thông báo đã đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội Việt Nam lùi việc thông qua Dự án Luật Đặc khu sang kì họp thứ 6 Quốc hội khóa 14 (tháng 10.2018) để có thêm thời gian nghiên cứu.

Ngày 11 tháng 6 năm 2018, Quốc hội cho ý kiến về việc rút nội dung biểu quyết thông qua Dự án Luật Đặc khu, kết quả biểu quyết 423 đại biểu tán thành rút trong tổng số 432 đại biểu tham gia biểu quyết (tổng số đại biểu Quốc hội là 487, 55 đại biểu không tham gia biểu quyết) chiếm tỉ lệ 87.45%.

Bạn có thể xem chi tiết dự thảo luật đặc khu tại đây: duthaoonline.quochoi.vn

Các đặc khu kinh tế trên thế giới

Trên thế giới hiện nay, có trên 4300 khu tinh tế tự do tại hơn 140 quốc gia.

Đặc khu kinh tế Việt Nam

Ba đặc khu kinh tế của Việt Nam bao gồm Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc dự kiến sẽ tạo nên một sức hút cực lớn với các nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Theo ước tính của Bộ Tài chính, ba đề án đặc khu kinh tế cần khoảng 70 tỉ USD (khoảng 1,57 triệu tỉ đồng), Vân Đồn cần 270 nghìn tỉ (2018-2030), Bắc Vân Phong 400 nghìn tỉ (2019-2025), và Phú Quốc 900 nghìn tỉ (2016-2030).

Đặc khu kinh tế Phú Quốc – Kiên Giang

Ngày 22 tháng 5 năm 2013, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam ra quyết định số 31/2013/QĐ-TTg về việc thành lập Khu kinh tế Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang. Khu kinh tế Phú Quốc chính thức được thành lập khi quyết định này có hiệu lực từ ngày 10 tháng 7 năm 2013.

Theo quy hoạch tổng thể tới năm 2030 sửa đổi, Phú Quốc sẽ có 3 khu đô thị lớn, 15 khu du lịch sinh thái, 2 khu du lịch phức hợp và 5 sân gold. Dự kiến, Phú Quốc sẽ trở thành đặc khu kinh tế vào năm 2020.

Đặc khu kinh tế Vân Đồn – Quảng Ninh

Đặc khu kinh tế Vân Đồn là một khu kinh tế ở miền Bắc Việt Nam được thành lập vào năm 2007 với mục tiêu trở thành một trung tâm sinh thái biển đảo chất lượng cao và dịch vụ cao cấp, đồng thời là trung tâm hàng không, đầu mối giao thương quốc tế, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế tỉnh Quảng Ninh.

Khu kinh tế Vân Đồn bao gồm một khu phi thuế quan và một khu thuế quan có diện tích rộng 2.200 km2 trong đó diện tích đất là 551,33 km2, vùng biển rộng 1620k2.

Đặc khu kinh tế Bắc Vân Phong – Khánh Hòa

Đặc khu Bắc Vân Phong được thành lập năm 2006 với mục tiêu trở thành mộ hạt nhân tăng trưởng kinh tế, trung tâm đô thị – công nghiệp – dịch vụ – du lịch của khu vực Nam Trung Bộ.

Đây là một đặc khu kinh tế tổng hợp lấy khu cảng trung chuyển container quốc tế làm chủ đạo. Có một khu phi thuế quan và một khu thế quan ngăn cách nhau bằng tường rào.

Khu kinh tế Bắc Vân Phong có diện tích hơn 1500km2 trong đó phần biển rộng hơn 800km2. Với lợi thế là cảng nước sâu Đầm Môn có thể tiếp nhận tàu 200.000 DWT ra vào dễ dàng, giao thông thuận lợi do nằm trên giao lộ Bắc Nam và tây nguyên.

Các đặc khu kinh tế khác trên thế giới

Anh

• London Docklands

Ấn Độ

• Khu kinh tế đặc biệt Visakhapatnam
• Khu kinh tế đặc biệt Kandla
• Khu kinh tế đặc biệt Surat
• Khu kinh tế đặc biệt Cochin
• Khu kinh tế đặc biệt Indore
• Khu kinh tế đặc biệt SEEPZ
• Khu kinh tế đặc biệt Jaipur
• Khu kinh tế đặc biệt Madras
• Mahindra City, Chennai
• Khu kinh tế đặc biệt Noida

Bắc Hàn

• Đặc khu kinh tế Rason

Belarus

• Khu kinh tế tự do Brest

Brasil

• Zona Franca de Manau

Bulgaria

• Burgas

Chile

• Iquique

Georgia

• Poti, Samegrelo region

Hàn Quốc

• Khu kinh tế tự do Incheon
• Khu kinh tế tự do Busan-Jinhae
• Khu kinh tế tự do Gwangyang
• Khu kinh tế tự do Daegu
• Khu kinh tế tự do Hoàng Hải

Iran

• Kish
• Khu tự do Aras
• Khu tự do Anzali
• Khu tự do Arvand
• Khu tự do Chabahar
• Khu tự do Gheshm

Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất

• Khu tự do Jebel Ali

• Thành phố Internet Dubai
• Thành phố Truyền thông Dubai
• Làng Tri thức Dubai
• Thành phố Y tế Dubai
• Trung tâm Tài chính Quốc tế Dubai
• DuBiotech
• Khu Outsource Dubai
• Khu Sản xuất và Truyền thông Quốc tế
• Thành phố Studio Dubai

Malaysia

• Khu tự do Port Klang

Nga

• Nakhodka
• Ingushetia
• Yantar, Kaliningrad

Nhật Bản

• Khu thương mại tự do đặc biệt Okinawa

Philippines

• Khu cảng tự do vịnh Subic
• Khu kinh tế đặc biệt Clark

Tây Ban Nha

• Ibiza

Trung Quốc

• Đặc khu kinh tế Thâm Quyến

• Đặc khu kinh tế Sán Đầu
• Đặc khu kinh tế Chu Hải
• Đặc khu kinh tế Hạ Môn
• Đặc khu kinh tế Hải Nam